Jakuci

Według Jakutów z Rosji zarówno szaleńcy jak i kobiety mają o wiele większe predyspozycje, by zostać dobrymi szamanami.

Inuici

Inuici zmieniali nazwy miejsc pochodzące od imion odkrywców po ich śmierci. Uważali bowiem, że wypowiadanie nazwy zmarłego może przywołać złe duchy.

Jakuci

Jakucki bóg-stwórca Urung Ajyy Tojon i jego żona Adżynga Syer doczekali się licznego potomstwa. Urodziło im się aż 9 synów i 8 córek, którym ojciec porozdzielał różne zadania na niebie i ziemi.

Orokowie

Nazwa Oroków z wyspy Sachalin w Rosji pochodzi z języka tunguskiego i oznacza udomowionego renifera. Ich własny etnonim, Ul’ta, ma dokładnie takie samo znaczenie, tyle, że w języku orokańskim.

Nieńcy

Tradycyjnym domostwem Nieńców były szałasy przypominające indiańskie tipi. W zimie drewniane żerdzie przykrywano skórami reniferów, zaś latem – brzozową korą. Dziś większość Nieńców mieszka w domach w rosyjskim stylu.

Inuici

Inuici śpią zupełnie nadzy, wszyscy domownicy we wspólnym legowisku i pod tym samym przykryciem.

Orokowie

Bazujący na cyrylicy orokański alfabet został zaprojektowany dopiero w 2007 roku. Obecnie tylko 60 osób mówi w języku orokańskim.

Buriaci

Część Buriatów znad jeziora Bajkał wierzy, że ludzkie życie składa się z cykli – naprzemiennie występują po sobie trzy lata dobre i szczęśliwe oraz trzy pechowe i złe.

Jukagirzy

Najważniejsze w boskim panteonie Jukagirów z Rosji jest Słońce uważane za najwyższego sędziego. Cześć oddaje się również bogu ognia, polowania, ziemi i wody oraz duchom przodków.

Inuici

Inuici mieli bardzo ograniczony dostęp do drzew, dlatego też rytualne drewniane maski stosowali wyłącznie szamani wiosek alaskańskich. Wierzyli, że mają one moc pomagającą im porozumiewać się z duchami.

Czuwańcy

Podstawą gospodarki Czuwańców z Rosji zawsze była koczownicza hodowla reniferów. W XIX wieku dali się jednak poznać jako wyspecjalizowani hodowcy, trenerzy i sprzedawcy doskonałych psów pociągowych.

Orokowie

Renifery, których hodowlą tradycyjnie zajmowali się Orokowie z Sachalinu w Rosji, dostarczały swoim opiekunom nie tylko jedzenia i materiału na ubrania, ale również służyły jako środek transportu.

Inuici

Inuickie bitwy muzyczne zastępują sądy. Dzięki nim ujawniane są zbrodnie nawet tak ciężkie jak morderstwa. Publiczność decyduje kto wygrywa, lecz nie określa kary. Czasami zawstydzona porażką rodzina wywędrowuje.

Czukcze

Jednym z ulubionych dań zamieszkujący tereny północno-wschodniej Rosji Czukczów jest żołądek renifera gotowany wraz z jego zawartością, dla smaku polany sosem z krwi i tłuszczu.

Inuici

Lodowe igloo Inuici budują jedynie gdy zmierzch zaskoczy ich na polowaniu. Wbrew powszechnemu przekonaniu na co dzień lud ten żyje w ziemiankach z kostek torfowych zwanych wałkaranami, czyli „domami ze szczęki wieloryba”.

Nieńcy

Średnia długość życia Nieńców wynosi ledwie 45 lat. Wynika to z ogromnego zatrucia środowiska przez przemysł i związanego z odejściem od tradycyjnego stylu życia alkoholizmu, bezrobocia, biedy i samobójstw.

Jakuci

Wierzy się, że to jakuckie demony zwane abaasy’ami są powodem dla którego w ludzi wstępuje szaleństwo, ulegają oni wściekłości lub pożądaniu seksualnemu.

Nieńcy

W tradycyjnej muzyce nienieckiej nie używa się instrumentów. Nie wypada też do niej tańczyć. Piosenki mają formę poważnych poematów heroicznych podobnych np. do fińskiej Kalewali.

Jakuci

Syberyjscy Jakuci tłumaczą, że świat został podzielony na 3 strefy dopiero po krwawej wojnie między bogami. Niebo zajęli Urung Ajyy Tojon i Ułuu Tojon, podziemia – Arson-Doulai, a ziemię pozostawiono dla 35 ludzkich… Czytaj dalej →

Ewenkowie

Ewenkowie opowiadają sobie historie o żyjących wiele lat temu mamutach, które ryjąc w ziemi wielkimi kłami kształtowały krajobraz. Trasy ich wędrówek zamieniały się potem w rzeki, zaś w miejscach, gdzie spały, tworzyły się… Czytaj dalej →

Inuici

Inuickie oszczepy, harpuny, łuki, sanie, szkielety kajaków i domostw są karkołomnymi konstrukcjami z dryfującego drewna i rogu. Eskimosi mieli tak ograniczony dostęp do drzew, że wykorzystywali wszystko, co przynosiło morze.

Jakuci

Jakuckie boginie, Dżyerdile Bachsyyła i Niaadża Dżangcha, córki boga-stwórcy Urunga Ajyy Tojona i jego małżonki Adżyngi Syer, zstąpiły na ziemię, by opiekować się odpowiednio przestrzenią domową i chlewami.

Nieńcy

Nieńcy korzystają z usług szamanów tedibya, którzy dzielą się np. na vidutana, którzy mogą przeciwstawić się bogom, yanyani odpowiadających za sprawy ziemskie i sambana rozmawiających ze zmarłymi i odprawiających pogrzeby.

Inuici

Inuici nazywali miesiące bardzo złożonymi nazwami podkreślając najbardziej charakterystyczne zjawiska przyrodnicze. W inuickim kalendarzu znajdziemy np. pojawienie się słońca, powracający dzień, powracające ptactwo itd.

Inuici

Ta część Inuitów, która podczas polowania na wieloryba wskakuje na grzbiet zwierzęcia, by je dobić, nosi specjalne nadmuchiwane skórzane  skafandry. W razie ześlizgnięcia się do wody izolują one od zimna i nie pozwalają… Czytaj dalej →

Inuici

Tak jak konflikty amerykańskich raperów, inuickie muzyczne bitwy mogą się ciągnąć latami. Skłócone strony wymyślają coraz to nowe pieśni i wytykają sobie kolejne przewinienia, uzasadnione lub zupełnie nieprawdopodobne.

Jakuci

Urung Ajyy Tojon, jakucki bóg-stwórca, nie działa już na rzecz wykreowanego przez siebie świata, ale jego oblicze można wciąż oglądać na tarczy słonecznej. Obecnie bóg ten przewodzi przychylnym ludziom istotom zwanym ajyy.

Ewenkowie

Termin „szaman” pochodzi z języka zamieszkujących Syberię Ewenków.

Buriaci

Buriaci znad Bajkału wierzą, że pojawienie się na niebie orła zwiastuje przybycie duchów przodków, które mogą wstąpić w ciało szamana i próbować nawiązać kontakt z żyjącymi.

Inuici

Gdy podczas łowów w tundrze Inuit natknął się na ciało zmarłego, uważał, że musi przejechać po nim saniami, aby nie spotkał go pech.

Nieńcy

Wśród żyjących wśród syberyjskiej tundry Nieńców za luksusowe towary spożywcze uchodziły np. mąka i warzywa. Podstawą ich codziennej diety było bowiem mięso hodowanych przez nich reniferów, ryby, dzikie jagody i zioła.

Czuwańcy

W czerwcu, w oczekiwaniu na wędrówkę tzw. czerwonej ryby (ket, gorbusza), całe czuwańskie rodziny udawały się nad rzeki, gdzie obozowały przez okres od kilkunastu dni do kilku tygodni łowiąc oraz susząc złowione ryby.

Inuici

Biali zapożyczyli nazwę dla Eskimosów z języka ich sąsiadów, ludu Kri. Wbrew obiegowej opinii nie oznacza ona „jedzących surowe mięso”, lecz „wiązaczy butów śnieżnych”. Mimo to Eskimosi wolą być nazywani Inuitami, czyli ludźmi.

Jakuci

Jakuci z Rosji sami siebie nazywają Ajyy Dżono, czyli dziećmi boga Urung Ajyy Tojona (Mlecznobiałego Pana Stwórcy), który siedzi na czubku drzewa życia – świętego modrzewia Aar Łuuk Mas i moczy stopy w… Czytaj dalej →

Inuici

Sportami uprawianymi przez Inuitów były zapasy, pewien rodzaj piłki nożnej i skoki na trampolinie, a raczej podrzucanie na trzymanym przez współuczestników zabawy kawałku skóry.

Orokowie

Orokowie z Rosji byli koczownikami i hodowcami reniferów. W poszukiwaniu lepszych warunków do handlu część z nich przeniosła się na południe, przestała wędrować i porzuciła hodowlę reniferów, adaptując hodowlę psów.

Inuici

Myśl technologiczna Inuitów zadziwia do dziś. Ich kajaki to najszybsze łodzie napędzane siłą ludzkich mięśni między innymi dlatego, że są obciągnięte foczą skórą tak, by układ włosia zgadzał się kierunkiem ruchu kajaka.

Nieńcy

Do końca XIX wieku podstawą nienieckiej społeczności z Syberii były patrylinearne rody. Społeczeństwo (poza obszarami lasów) dzieliło się na dwie egzogamiczne fratrie, czyli grupy rodzin, które stale wymieniały się małżonkami.

Jupikowie

Jupikowie wykonują rytualne drewniane maski ściśle opierając się na instrukcjach szamana. Mają bowiem przedstawiać duchy przodków, które Angakok widział w transie.

Czukcze

Rosyjscy Czukcze do dziś stosują dawną metodę polowania na ptaki za pomocą boła, czyli obciążonych sznurków, które należy rzucić tak, aby oplotły lecącego ptaka i tym samym spowodowały jego upadek.

Jakuci

Obrzydzenie do krwiożerczych demonów abaasy jest u Jakutów tak silne, że aż wpływa na język. „Widzieć abaasy” jest bowiem jedynym sposobem na wyrażenie tego, że się czegoś lub kogoś nie znosi albo nienawidzi.

Inuici

Latem, gdy temperatura się podnosi i kwitną trawy, Inuici zamieniają się w łowców karibu. Na wybrzeże wracają jesienią, aby łowić ryby przez przeręble lub szczeliny w lodzie i polować na ssaki morskie.

Jakuci

Mieszkający w niebie jakucki bóg Usan Dżarantajyy, syn Urunga Ajyy Tojona i Adżangi Syer, ma za zadanie trzymanie pieczy nad księgami na temat przeznaczeniu bogów, ludzi i zwierząt.

Inuici

Inuici polują na wieloryby zbiorowo, z kajaków, za pomocą harpunów do których przywiązują linami nadmuchiwane skóry fok.

Jukagirzy

Każdy z jukagirskich klanów ma swojego własnego szamana zwanego Alma. Po śmierci jest on traktowany jak bóstwo, a jego ciało rozczłonkowuje się i dzieli na relikwie przechowywane odtąd przez poszczególnych członków plemienia.

Czuwańcy

Swoistością prawosławia wyznawanego przez Czuwańców z Rosji jest charakterystyczna ceremonia pogrzebowa, podczas której zmarłemu wkłada się do trumny tytoń, jeśli to mężczyzna, lub zestaw do robótek ręcznych, jeśli to kobieta.

Inuici

Nie wszystkie inuickie dialekty są wzajemnie zrozumiałe. Co ciekawe, najbliższym grenlandzkiemu jest alaskański, nie zaś dialekt z sąsiedniej Kanady. Wiąże się to z tym, że przodkowie Grenlandczyków przybyli właśnie z Alaski.

Buriaci

Zamieszkujący Rosję, Mongolię i Chiny Buriaci tradycyjnie liczą swój wiek nie od daty urodzenia, ale poczęcia.

Inuici

Inuici nigdy nie wykształcili organizacji społecznej bardziej złożonej niż rodzina.

Jakuci

Według Jakutów przez niebo, ziemię i podziemia przechodzi drzewo życia – święty modrzew Aar Łuuk Mas, który składa się z 9 części – 8 gałęzi i pnia. Z wierzchołka Aar Łuuk Mas spływa… Czytaj dalej →